
Yoga is al eeuwenoud, maar de laatste decennia wordt ook steeds duidelijker wat het effect is vanuit wetenschappelijk perspectief. Het is geen trend of zweverige praktijk, maar een toegankelijke manier om kracht, souplesse en mentale rust te ontwikkelen: op elke leeftijd en op elk niveau.

2025 was een uitzonderlijk jaar voor podcastliefhebbers: van diepgravende documentaires en persoonlijke portretten tot spraakmakende onderzoeksseries en reflecties op cultuur, oorlog en identiteit. Waar sommige podcasts je aandacht grijpen door intensieve onderzoeksjournalistiek, zijn andere juist intiem, filosofisch of kritisch van toon. In deze ‘Best of 2025’ rubriek nemen we je mee langs tien hoogtepunten van het afgelopen jaar: stuk voor stuk exemplaren die indruk maakten, gesprekken startten of je blik op de wereld verruimden.

Wie zegt dat Amerika geen cultuur kent, heeft nooit echt geluisterd. Niet naar de stemmen die opstegen uit de Bronx in de jaren zeventig, niet naar de ritmes die later de straten van Los Angeles vulden, en niet naar de verhalen die via rap de wereld overgingen. Hip-hop is geen bijzaak in de Amerikaanse geschiedenis, maar een culturele ruggengraat: geboren uit achterstelling, gevormd door creativiteit en uitgegroeid tot een mondiale taal van identiteit, macht en verbeelding.

Er komt een moment waarop een vraag zich zachtjes, maar onontkoombaar aandient. Niet op de dag dat je afscheid neemt met bloemen, speeches en goedbedoelde adviezen, maar ergens daarna. Als de weken opener worden. Als je agenda leger blijft dan je had gedacht. Als de maandag niet langer het begin is van iets en de vrijdag geen belofte meer in zich draagt. De vraag luidt: wie ben je, nu je werk er niet meer is?

Wat is tijd eigenlijk? Een rechte lijn van verleden naar heden, of iets veel gelaagders, persoonlijkers en beweeglijks? In de nieuwe collectiepresentatie It’s About Time nodigt het Groninger Museum bezoekers uit om tijd opnieuw te bekijken. Niet als vaststaand gegeven, maar als ervaring, herinnering en perspectief. De tentoonstelling is te zien tot en met 10 mei 2026 en vormt een bijzondere reis door kunst, geschiedenis en betekenis.

Stel je voor: je bent 14 jaar, het is woensdagmiddag en je pakt automatisch je telefoon. Instagram? TikTok? Snapchat? In Australië blijft het scherm sinds deze week leeg. Daar is een landelijk verbod van kracht op social media voor jongeren onder de 16 jaar. Platforms zijn verplicht om leeftijdsverificatie in te voeren – en wie dat niet doet, riskeert boetes die kunnen oplopen tot tientallen miljoenen euro’s.

Er zijn reizen die beginnen bij aankomst. En er zijn reizen die al beginnen zodra je plaatsneemt, je jas over de stoel hangt en het landschap langzaam aan je voorbijtrekt. Reizen per trein behoort tot die laatste categorie. Geen veiligheidscontroles, geen bagagebanden, geen haast. Alleen tijd, uitzicht en de luxe van onderweg zijn.

De feestdagen zijn bij uitstek momenten waarop generaties samenkomen. De agenda’s zijn leger, de tafel is voller en er is – eindelijk – tijd. Tijd om niet alleen bij te praten, maar om elkaar echt te ontmoeten. Toch blijven gesprekken vaak hangen in het alledaagse: school, werk, drukte, plannen voor volgend jaar.

Voor veel mensen is het een van de lastigste keuzes van deze fase: waar wil ik wonen als ik ouder word? Niet omdat je het nu al moet beslissen, maar omdat je weet dat het moment ooit komt. En omdat je graag regie wilt houden over hoe jouw leven er dan uitziet.

Digitalisering zit inmiddels verweven in bijna alles wat je doet. Bankzaken regelen, contact met familie, afspraken maken in het ziekenhuis, reizen plannen — de digitale wereld beweegt mee met je dagelijks leven. Maar hoe ervaar jíj dat eigenlijk? En hoe ervaren andere Proudies-leden deze voortdurende stroom van nieuwe apps en systemen?

Sicilië is een eiland dat je zintuigen prikkelt: de geur van citrus, het geluid van golven tegen oude kades, de smaak van verse pasta en de warmte van eeuwenoude stenen onder de mediterrane zon. Deze route door het zuiden en oosten van het eiland combineert cultuur, ontspanning en avontuur, ideaal voor wie veel wil zien zonder gehaast te reizen.

We beschouwen ouder worden vaak als een proces waarin ons geheugen langzaam maar zeker achteruitgaat. Namen vervagen, boodschappenlijstjes ontsnappen aan je gedachten, en soms voelt het alsof je brein net iets langer nodig heeft om op gang te komen. Maar dat beeld vertelt niet het hele verhaal — en voor een kleine, uitzonderlijke groep ouderen klopt het zelfs helemaal niet.

Vierhonderd jaar geleden groeide in Zwolle een familie op die uitgroeide tot één van de meest bijzondere kunstenaarsdynastieën van de zeventiende eeuw: de familie Ter Borch. Een naam die tot op de dag van vandaag klinkt in de kunstwereld, en die nu – in 2025 – opnieuw centraal staat tijdens Thuis bij Ter Borch, een groots eerbetoon verspreid door de hele stad.

Ruim vijfentwintig jaar lang stond Afke Dam midden in het leven van anderen. Als huisarts was ze een luisterend oor, een vaste waarde en iemand die - zoals ze zelf zegt - “letterlijk en figuurlijk achter de voordeur mocht komen”. Toch koos ze tien jaar geleden voor een andere weg. Een weg die stiller begon, minder zeker voelde, maar haar steeds dichter bij iets bracht dat al die jaren in haar had geleefd: de kunst.

Met Beast in Me heeft Netflix een serie afgeleverd die meer is dan een thriller alleen. Het is een zorgvuldig opgebouwde, psychologische puzzel over verdriet, vertrouwen en de dunne grens tussen nieuwsgierigheid en gevaar. Voor wie houdt van sfeervolle, volwassen series die tijd nemen om spanning te laten groeien, is dit een titel om op de kijklijst te zetten.

Sámal Joensen-Mikines (1906–1979) — geboren op het afgelegen eiland Mykines in de Faeröer-eilanden — geldt als de grondlegger van de moderne Faeröerse schilderkunst. Zijn werk is diep geworteld in de ruige natuur, het woeste weer en het eenvoudige maar harde bestaan op Mykines: de zee, steile hellingen, kale heuvels en kleine vissersdorpjes kwamen keer op keer terug in zijn doeken.

De cijfers liegen er niet om: in Nederland en veel andere landen is het volkomen normaal geworden om ook na je pensioen - deels - actief te blijven. Leeftijdsgrenzen zijn opgeschoven: meer mensen bereiken de pensioenleeftijd terwijl ze nog actief zijn, en de gemiddelde pensioenleeftijd ligt inmiddels veel hoger dan een decennium geleden.

We denken vaak dat ouder worden een geleidelijk, gelijkmatig proces is: elk jaar een klein beetje erbij, een rimpel hier, een pijntje daar. Maar steeds meer onderzoek laat iets verrassends zien. Ons lichaam – en zelfs ons brein – ontwikkelt zich helemaal niet zo gelijkmatig als we altijd aannamen. Het lijkt eerder op een landschap met plateaus, heuvels en scherpe bochten. Lange periodes van stabiliteit worden afgewisseld met momenten waarop er opeens veel verandert.

Veel mensen “gaan ineens door hun rug”, maar vaak begint het met iets anders: een stijve bovenrug, een ingezakte houding of te lang zitten. De mooie kant is dat je met korte, gerichte oefeningen jouw bovenrug soepeler kunt maken, de onderrug kunt ontlasten en dagelijkse bewegingen zoals draaien, tillen en bukken fijner kunt laten voelen.

Er zijn historische figuren die niet zozeer geboren lijken, maar gebeuren: mensen die niet alleen een oeuvre nalaten, maar een nieuwe manier van kijken, voelen en denken. Johann Wolfgang von Goethe — dichter, staatsman, wetenschapper, denker, onvermoeibaar ondervrager van het leven — behoort tot die uiterst zeldzame categorie. Twee eeuwen na zijn dood wordt hij nog altijd beschouwd als de grootste schrijver uit de Duitse taal. Maar zijn betekenis gaat verder dan literatuur alleen. Goethe is een culturele kracht: iemand die de contouren van een tijdperk tekende en tegelijk de grenzen ervan openbrak.

Televisie in 2025 voelt minder als “even iets aanzetten” en meer als een gesprekspartner. Veel van de beste series van dit jaar lijken een onderlinge dialoog te voeren: over hoe we werken (Severance), hoe we zorgen (The Pitt), hoe we ons overgeven aan een collectief (Pluribus), hoe macht verleidt (Mussolini: Son of the Century), hoe we blijven vechten (Andor), en wat er gebeurt als één verkeerde keuze je leven ontspoort (Bodem).

Als je ouder wordt, verandert je lichaam. Je herstelt trager, je bouwt minder snel spieren op en een paar weken van minder bewegen kan ineens meer effect hebben dan vroeger. Maar hier komt de positieve kant: je kunt op elke leeftijd opnieuw beginnen met het opbouwen van spierkracht — en je lichaam reageert verrassend goed.

Mantelzorg is een van de meest liefdevolle vormen van geven. Je staat klaar voor een partner, familielid, vriend of buur — vaak zonder erbij na te denken. Maar achter die vanzelfsprekendheid schuilt een realiteit die veel mantelzorgers herkennen: vermoeidheid, emotionele belasting en het gevoel voortdurend ‘aan’ te staan.

Elk jaar weer is het een klein feestje: Spotify Wrapped. Het moment waarop je ontdekt welke muziek je het afgelopen jaar heeft gedragen, verrast, ontroerd of juist aan het lachen heeft gemaakt. Maar dit jaar heeft Spotify iets nieuws toegevoegd dat veel gebruikers prikkelt en soms zelfs een beetje laat schrikken: je luisterleeftijd.

Er is een zin uit de New York Times-column van Ken Stern die blijft hangen: “If you’ve met one 70-year-old, you’ve met one 70-year-old.” Het raakt aan iets wat velen van ons al langer voelen: de maatschappelijke grens tussen “jong” en “oud” is achterhaald. Toch worden we nog dagelijks geconfronteerd met labels, categorieën en aannames, vaak gebaseerd op een tijdperk waarin 65 inderdaad oud wás. Dat tijdperk is voorbij

Al achttien jaar lang volgen honderdduizenden Nederlanders haar tekeningen van spraakmakende rechtszaken in de krant en op televisie. Nu is het werk van rechtbanktekenaar Petra Urban (Amsterdam, 1972) voor het eerst in een museale context te zien. Stadsmuseum Harderwijk wijdt een tentoonstelling aan haar unieke oeuvre.

Een goede nachtrust gaat verder dan genoeg uren maken. Het draait vooral om hoe je slaapt. Steeds meer onderzoek laat zien dat twee specifieke slaapfases - diepe slaap en REM-slaap - een buitengewoon grote rol spelen in de gezondheid van je hersenen. Zeker wanneer je wat ouder wordt, kan dat een merkbaar verschil maken in hoe scherp, energiek en veerkrachtig je je voelt.

Er is een merkwaardig fenomeen gaande. Online circuleren video’s waarin jongeren zichzelf filmend lezen: in koffietentjes, op bed, in de trein. Het zogenaamde performative reading: een esthetiek van lezen, bijna een lifestyle. Het is makkelijk om dit weg te zetten als een vorm van aandacht zoeken, maar achter deze trend schuilt iets groters en wezenlijkers: een groeiend verlangen naar een tijd die rustiger, eenvoudiger en minder gefragmenteerd aanvoelt dan het heden. Een tijd waarin verveling nog bestond.

Er zijn films die een verhaal vertellen, en er zijn films die een gesprek openen dat al lang aan de oppervlakte borrelde. De Noorse film Drømmer — winnaar van de Golden Bear op het 2025 Berlin International Film Festival — behoort onmiskenbaar tot die tweede categorie. Met ingehouden adem, tastbare kwetsbaarheid en een opmerkelijke gevoeligheid voor de grenzen tussen fantasie en werkelijkheid, brengt regisseur Dag Johan Haugerud een verhaal dat niet alleen gaat over verlangen, maar over de echo’s ervan door generaties heen.

Ouder worden kan gepaard gaan met nieuwe levensvragen en veranderingen waartoe we ons moeten verhouden. In het boek Nieuw Oud laat hoogleraar Tineke Abma zien dat deze periode niet alleen uitdagingen kent, maar juist rijk is aan kansen. Kansen om te reflecteren en opnieuw te ontdekken wie je bent, wie je wilt zijn en wie je wilt worden. Met haar waarderende blik op ouder worden, inspirerende voorbeelden en prachtig beeldmateriaal, geeft haar boek Nieuw Oud een inspirerende kijk op een nieuwe levensfase.

Parijs - bruisend, levendig, soms hectisch - geeft je alles: kunst, historie, gastronomie, straatleven. Maar net buiten de stad schuilt er een ander Frankrijk: liefelijk, rustiger, sereen. Met het Franse spoornetwerk binnen handbereik, kun je in weinig tijd die contrasten opzoeken. Hier zijn zes dagtrips die je moeiteloos kunt doen vanuit Parijs, elk met hun eigen charme.

Misschien herken je het: je ziet je kleinkind iets doen waarvan jij vroeger als ouder direct zei: “Nu is het klaar.” Maar jouw volwassen kind kiest voor een andere aanpak. “We doen aan gentle parenting”, zeggen ze dan. En terwijl jij toekijkt hoe je kleindochter driftig op de grond ligt en niemand optilt, denk je: Is dit nou opvoeden?

De opkomst van kunstmatige intelligentie heeft ons digitale leven in korte tijd op z’n kop gezet. Maar terwijl steeds meer mensen ChatGPT gebruiken om recepten te bedenken, routes te plannen of ingewikkelde informatie helder uitgelegd te krijgen, ontstaat ook een nieuwe vraag: welk AI-model past eigenlijk het beste bij welke taak?

De laatste maand van het jaar nodigt uit om even stil te staan, terug te kijken én nieuwe inspiratie op te doen. Daarom starten we deze maand met onze nieuwe reeks: de Top 10 van 2025, in categorieën als boeken, films, series en podcasts. Vandaag beginnen we met onze favoriete boeken van 2025: verhalen die iets wezenlijks wisten te raken in een jaar vol beweging. Beleef ze met ons mee — en misschien vindt u precies dat ene boek dat uw december nog mooier maakt.

De winter vraagt iets van je. De dagen worden korter, het licht schaarser, en ongemerkt glijdt je energie weg zoals het daglicht dat door de ramen verdwijnt. Je merkt het aan jezelf: je beweegt minder, je slaapt anders, je stemming zakt een fractie dieper.

Volgende maand bereikt Dick Van Dyke een bijna mythische mijlpaal: 100 jaar. Voor velen is hij eeuwig de sprankelende ster van Mary Poppins en Chitty Chitty Bang Bang, maar achter die iconische glimlach schuilt een man die niet alleen oud wordt, maar vitaal oud wordt. In een recent gesprek met The New York Times vertelde Van Dyke uitgebreid over de gewoontes die hem helpen om fit, vrolijk en opmerkelijk energiek te blijven.

De komende weken verschijnen er drie bijzondere films die ieder op hun eigen manier indruk maken: van historische spanning tot een ontroerend waargebeurd verhaal en beklemmende Iraanse cinema. Als je deze maand maar een paar keer naar de bioscoop gaat, laat het dan deze drie zijn.

Je lichaam verandert. Je haar wordt dunner, je herstelt trager, misschien merk je dat je minder scherp ziet of dat je energie op sommige dagen net iets lager ligt. Ouder worden betekent onvermijdelijke lichamelijke veranderingen: soms subtiel, soms confronterend. We willen dat vaak niet toegeven, maar het hoort bij het leven.

Stel je voor dat een leven van honderd jaar niet langer uitzonderlijk is, maar heel normaal. Volgens Stanford-psycholoog Laura Carstensen, directeur van het Stanford Center on Longevity, staan we precies op dat punt. In een uitgebreid interview met Stanford University vertelt ze hoe radicale veranderingen in levensverwachting niet alleen invloed hebben op hoe lang we leven, maar vooral op hoe we leven.

Gelegen in de Atlantische Oceaan, op ongeveer 900 kilometer ten zuidwesten van het vasteland van Portugal, ligt een van Europa’s best bewaarde geheimen: Madeira. Een eiland vol groen, bloemen en indrukwekkende natuur, soms wordt het het “Hawaii van Europa” genoemd, vanwege het subtropische klimaat, de ruige bergen en de weelderige natuur. Of je het daar mee eens bent, laten we aan jou over. Het eiland biedt een unieke mix van Europese charme en tropisch avontuur, waardoor het zowel voor natuurliefhebbers als voor levensgenieters een ideale bestemming is.

We naderen het einde van het jaar — een periode die uitnodigt tot samenkomen, herinneringen ophalen en warmte zoeken bij de mensen die je het meest dierbaar zijn. Maar voor veel families voelt die gezelligheid niet meer vanzelfsprekend. Steeds meer mensen ervaren verwijdering binnen de familie.

Met de vierdelige documentaireserie De Toekomst is Grijs houdt Omroep MAX Nederland een spiegel voor. Vergrijzing is geen abstract toekomstbeeld meer: het is een realiteit die nu al voelbaar is in onze zorg, onze wijken, onze familiebanden en in de manier waarop we ouder worden. De vraag is niet of de samenleving verandert, maar hoe we die verandering op een menselijke en waardige manier vormgeven.

Het is inmiddels meer dan drie jaar geleden dat seizoen 4 van Stranger Things eindigde, en toch voelt het alsof we nog maar net bekomen zijn van alle chaos, spanning en emotionele momenten. Terwijl de wereld zich opmaakt voor de allerlaatste afleveringen van deze iconische serie, is dit hét moment om het geheugen even op te frissen. Niet in lijstjes of droge feiten – maar als een verhaal, precies zoals u het zich wilt herinneren.

Marianne is coach, voormalig logopedist, facilitator, bestuurslid en - zoals ze zelf glimlachend zegt - iemand die elke tien jaar een andere vorm van zichzelf tegenkomt. Ze is ook de allereerste ambassadeur van Proudies. Vandaag vertelt ze over betekenisvol ouder worden, haar fascinatie voor Saging, en waarom we als samenleving nieuwe voorbeelden nodig hebben van ouder worden.

De jaarlijkse lijst “The World’s 50 Best Vineyards” is in 2025 opnieuw vastgesteld en zet wijngaarden wereldwijd in de schijnwerpers die niet alleen uitstekende wijnen produceren, maar bovenal een beleving bieden: architectuur, landschap, gastronomie, gastvrijheid. Dit zijn de plekken waar een wijngaardbezoek méér is dan een proeverij – het is een minivakantie op zich.

Het FD-artikel van gisteren laat zien dat werknemers boven de 55 gemiddeld veel minder trainingen krijgen aangeboden dan jongere collega’s. Niet omdat ze weigeren, maar omdat ze overgeslagen worden. Uit onderzoek van het ROA blijkt dat slechts 28% van de 55-plussers recent is bijgeschoold, tegenover 44% van de jongere werknemers. Het aanbod stokt – en daarmee ook de kansen.

Als je probeert elke dag voldoende te bewegen, herken je het misschien: je telt braaf je stappen, loopt een rondje door het huis, haalt koffie, doet even een boodschap. Alles bij elkaar kom je best een eind. Maar maakt het eigenlijk uit hoe je aan die stappen komt? Is één langere wandeling gezonder dan de hele dag door kleine stukjes lopen?

In de winter beweeg je vaak wat minder, terwijl je lichaam juist nú extra baat heeft bij beweging. Onderzoek laat zien dat regelmatig bewegen je balans, energieniveau en spierkracht verbetert, en het risico op vallen verlaagt. Deze eenvoudige winterworkout houdt je warm, mobiel en vitaal.

In een overvolle veilingzaal van Sotheby’s in New York viel dinsdagavond een stilte die alleen wordt opgeroepen door kunstwerken die de geschiedenis naderen. Na een intensieve biedstrijd van negentien minuten, met zes internationale kopers aan de telefoon en in de zaal, viel de hamer: Gustav Klimts Portrait of Elisabeth Lederer (1914–1916) werd verkocht voor $236,4 miljoen. Daarmee vestigde het werk een nieuw record als het duurste moderne kunstwerk ooit geveild — en markeert het een opmerkelijke heropleving van de internationale kunstmarkt.

Een zelfportret van Frida Kahlo heeft deze week een verbluffende $55 miljoen opgebracht tijdens een veiling bij Sotheby’s in New York. Het werk, El sueño (La cama) – De droom (Het bed) – werd in 1940 geschilderd, in een periode waarin de Mexicaanse kunstenares jongleerde met intense pijn, een stormachtige relatie en een zoektocht naar betekenis. Dat juist dit werk een record breekt, zegt veel over de tijdloze kracht van haar kunst én haar verhaal.

Wat zie jij voor je als je aan jezelf op latere leeftijd denkt? Veel mensen denken automatisch aan grijze haren, een trager lijf of afnemende energie. Begrijpelijk — dat is het beeld dat we jarenlang meekregen. Maar wat als er een heel andere route mogelijk is? Een route waarin je niet achteruitgaat, maar vooruitgroeit?

Tot en met 18 januari 2026 kun je in het H’ART Museum in Amsterdam iets bijzonders ontdekken: een van de meest toonaangevende tentoonstellingen over Constantin Brancusi ooit in Nederland. Voor het eerst komt een grote selectie van zijn werk, normaal alleen te zien in het Centre Pompidou in Parijs, naar Amsterdam. Een unieke kans, juist nu het Parijse museum wegens renovatie gesloten is.

Spierkracht is niet alleen iets voor sporters. Het bepaalt hoe energiek, stabiel en zelfstandig je bent in het dagelijks leven. Juist na je 60e speelt spierkracht een hoofdrol in hoe je je voelt, hoe je beweegt en hoe vrij je je leven kunt leiden. In dit artikel lees je waarom spieren zo belangrijk blijven op latere leeftijd, welke voordelen krachttraining je geeft én hoe je meteen op een veilige en eenvoudige manier kunt starten.
.jpg)
Je denkt er al een tijdje over na: hoe zal het zijn, dat moment waarop je ’s ochtends niet meer naar je werk rijdt, maar de dag zelf vormgeeft? De buitenwereld noemt het ‘met pensioen gaan’, maar in werkelijkheid is het een transitie die veel verder gaat dan het stopzetten van een salaris. Het is een verschuiving in identiteit, ritme en betekenis. Een periode die evenveel innerlijk werk vraagt als praktische voorbereiding.

Stel je voor: je zit in een klassieke filmzaal — donker, warm licht uit de projector, het gordijn opent zich en daar staat hij of zij: een ster groter dan het scherm zelf. Dat was het beeld van Hollywood in zijn gouden tijd. Tegenwoordig kijk je op je telefoon, laptop of streaming TV, en de ‘ster’ voelt veel dichterbij — maar ook vluchtiger. In dit artikel neem ik je mee door hoe Hollywood zich heeft ontwikkeld: van de sterren van toen, via het studio-systeem en nieuwe golf, naar de sterren van nu. En ik zal je ook meenemen hoe jouw kijk, als trouwe lezer van Proudies, past in dit grotere verhaal.
.jpg)
Je kent het moment vast: dat eerste drop bij de koffie, tijdens een autorit of op de bank. Zacht, stevig, net zout genoeg. Zo vanzelfsprekend dat je er nooit bij stilstaat. Maar achter dat kleine zwarte stukje zit een wereld van precisie, smaak en aandacht. Iets waar bij Oldtimers in Friesland al ruim honderd jaar aan wordt gewerkt.

Liefde is geen hoofdstuk dat ooit “af” is. Het is eerder een boek dat jullie samen blijven herschrijven – met nieuwe episodes, onverwachte wendingen en soms ook lastige bladzijden. Zeker nu je in of rond de pensioenfase zit, verandert er veel. Je krijgt meer tijd, andere rollen, misschien een ander ritme. Juist dan merk je hoe waardevol het is om de liefde opnieuw uit te vinden.

In een filmjaar vol sequels en voorspelbare studionostalgie komt Marty Supreme als een anomalie binnen denderen: een hyperkinetische sportfabel over een jonge man met een grootheidswaan, geregisseerd door Josh Safdie en gedragen door een van de meest besproken acteurs van zijn generatie, Timothée Chalamet.

Immanuel Kant, de legendarisch gedisciplineerde filosoof die zijn dagen vulde met rationele schema’s en vaste wandelroutes – had een duidelijk doel: orde brengen in het menselijk bestaan. Hij geloofde dat we met logisch denken, plichtsbesef en redelijkheid de wereld konden temmen.

2025 is een rijk filmjaar, waarin grote emoties, maatschappelijke thema’s en visueel vakmanschap prachtig samenkomen. Of je nu houdt van spanning, geschiedenis, humor of pure verbeeldingskracht: dit jaar is er iets te ontdekken voor elke filmliefhebber. We zetten de meest bijzondere titels voor je op een rij—films die je raken, verrassen en uitnodigen tot reflectie.

Veel rugklachten – vooral de bekende “doorgeschoten rug” – ontstaan niet in de onderrug, maar in de bovenrug. Wanneer dit gebied stijf wordt, neemt de mobiliteit af en gaat je onderrug compenseren. Dat leidt op den duur tot spanning, overbelasting en soms zelfs acute pijn. Het goede nieuws: met een korte, eenvoudige workout kun je dit helpen voorkomen. De onderstaande 20-minuten workout is ontworpen om je lichaam soepel te houden, je wervelkolom meer bewegingsvrijheid te geven en je comfortabeler te laten bewegen in het dagelijks leven. Je hebt alleen een matje nodig; geen sportschool.

Wanneer het leven hectisch voelt of wanneer zorgen zich opstapelen, kan één eenvoudige vraag een verrassend krachtig effect hebben: “Welke drie goede dingen kan ik, op dit moment, noemen in mijn leven?” Voor velen is dankbaarheid iets alledaags; een warm gevoel wanneer u iemand bedankt, of een glimlach bij een klein gebaar. Maar onderzoek laat zien dat dankbaarheid veel meer is dan een prettige gedachte. Het is een mentale spier die, wanneer we haar regelmatig trainen, onze gezondheid, relaties en levensvreugde versterkt.

Er zijn van die makers die niet alleen films maken, maar een leven lang blijven scheppen, onderzoeken, proberen en groeien. Martin Scorsese — inmiddels 81 jaar oud — is zo iemand. Met zijn nieuwe serie op Apple TV+ duikt hij opnieuw in zijn eigen verleden, zijn liefde voor cinema en de vragen die hem al decennia bezighouden. Het resultaat is niet alleen een portret van een groot regisseur, maar ook een ode aan betekenisvol ouder worden.

Voor wie houdt van kleur, kunst, natuur en betekenisvolle cultuurmomenten, is dit een uitstapje dat u niet wilt missen. Net over de grens, in het prachtige Bergen/Mons, opent dit najaar een grote tentoonstelling van de Britse meester David Hockney. The Song of the Earth is een ode aan het landschap, aan de seizoenen, aan tijd en vergankelijkheid – en vormt daarmee een bijzonder rijke ervaring voor iedereen die inspiratie zoekt in het leven van alledag.

We weten het allemaal: vrouwen leven gemiddeld langer dan mannen. Je ziet het in Nederland, je ziet het wereldwijd, en je ziet het zelfs wanneer je oude familiefoto’s bekijkt. Maar waarom is dat zo? Is het puur toeval, zit het in de genen, of speelt onze manier van leven een grotere rol dan we dachten?

Als we ouder worden, verandert er veel: ons lichaam, onze rol in het leven, hoe we omgaan met tijd. Maar één ding blijft óf zelfs wordt nog belangrijker: de kracht van vriendschap. Onderzoek laat zien dat vriendschappen in de latere levensfase een unieke waarde hebben — soms zelfs meer dan familiebanden. Hier is waarom het belangrijk is om te blijven investeren in vriendschap op latere leeftijd.

In de eenentwintigste eeuw is het stiller geworden in de cultuur dan we denken. Niet in volume, want de wereld gonst van geluid, beelden, meningen en content. Maar in betekenis. W. David Marx, cultuurhistoricus en schrijver van Ametora, stelt in zijn nieuwe boek Blank Space: A Cultural History of the Twenty-First Century dat onze tijd wordt gekenmerkt door wat hij “noisy stasis” noemt: een luidruchtige stilstand.

Vandaag, 11 november, gaat de 15e editie van de landelijke Pensioen3daagse van start – een initiatief van Wijzer in geldzaken. Drie dagen lang wordt er in het hele land extra aandacht besteed aan pensioen. Werkgevers, pensioenfondsen en adviseurs organiseren gesprekken, workshops en online activiteiten om mensen te helpen meer inzicht te krijgen in hun financiële toekomst.

Er waait een warme, kleurrijke wind door het Cobra Museum in Amstelveen. Met de tentoonstelling Wi Sranan. Surinaamse kunst in beweging viert het museum 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid – een bijzonder moment dat niet alleen terugkijkt, maar vooral vooruitblikt. “Wi Sranan” betekent “Ons Suriname” in het Sranantongo, en precies dat gevoel ademt deze expositie: trots, verbondenheid en beweging.

Veel mensen hebben een mentale lijst met dingen die ze vóór hun dood nog willen doen: een reis maken, een marathon lopen, de bruiloft van een kleinkind meemaken. Deze zogeheten “bucket-list”-items blijken niet alleen leuk om over na te denken, maar kunnen ook een waardevolle ingang zijn voor gesprekken met de huisarts of specialist over gezondheid, zorg en levensdoelen.

Toen David Szalay maandagavond het podium betrad in Londen om de Booker Prize 2025 in ontvangst te nemen, leek hij bijna verbaasd over de erkenning. Zijn roman Flesh, een ingetogen en genadeloos onderzoek naar het lichaam als plek van herinnering, klasse en verlangen, had wekenlang onder de radar van het bredere publiek gedoken — stil, compact, en zonder opsmuk. En toch: het is precies dat zwijgende gewicht, die terughoudendheid, die Flesh tot een uitzonderlijk werk maakt.

De reisredactie van National Geographic selecteerde 25 bijzondere bestemmingen voor 2026, verspreid over alle continenten. De selectie is geïnspireerd door natuurlijke pracht, cultuurhistorie, bijzondere ervaringen én bestemmingen die wellicht nog net iets minder toeristisch zijn – kortom, plekken waar je echt iets kunt beleven in plaats van alleen “erlangs lopen”.

De moderne werkvloer is ingrijpend veranderd. Voor het eerst in de geschiedenis werken er vijf generaties zij aan zij: van twintigers die aan hun eerste baan beginnen tot zestigers en zeventigers die hun ervaring nog volop inzetten. Dat brengt enorme kansen met zich mee – maar ook spanningen. Want hoe laat je mensen met zulke verschillende achtergronden, verwachtingen en werkstijlen écht goed samenwerken?

In haar zojuist verschenen memoires Book of Lives: A Memoir of Sorts (2025) toont Margaret Atwood – een van de grootste levende schrijvers van onze tijd – zich van haar meest persoonlijke en tegelijk vrolijke kant. Niet als het icoon van de feministische literatuur of de visionaire maker van The Handmaid’s Tale, maar als mens van vlees en bloed: nieuwsgierig, eigenzinnig en verrassend lichtvoetig.

Heb je ooit een balletles gezien en gedacht: “Dat ziet er elegant uit, maar niets voor mij”? Dan is het tijd om kennis te maken met de barre-workout — een toegankelijke, low-impact training die zijn oorsprong vond in de balletstudio, maar inmiddels wereldwijd geliefd is bij mensen van alle leeftijden.

Sommige verhalen blijven eeuwig resoneren. Meer dan tweehonderd jaar na publicatie blijft Frankenstein van Mary Shelley één van de meest indringende reflecties op wat het betekent om mens te zijn. Nu brengt regisseur Guillermo del Toro dit klassieke verhaal opnieuw tot leven – met Oscar Isaac in de rol van Dr. Victor Frankenstein.
.jpg)
Er komt een moment in je loopbaan waarop harder werken niet langer het antwoord is. Waarin de energie, scherpte of motivatie die je jarenlang dreef, begint te verschuiven. Misschien ben je nog steeds succesvol, maar voelt het niet meer zoals vroeger. De voldoening is dunner geworden, de zin om nóg een promotie na te jagen kleiner.

Een dagelijkse wandeling kan meer doen dan alleen het lichaam fit houden. Volgens een nieuwe studie, gepubliceerd in Nature Medicine, kan zelfs een paar duizend stappen per dag het risico op cognitieve achteruitgang bij ouderen met een verhoogd risico op de ziekte van Alzheimer aanzienlijk verminderen.

Ken je dat gevoel na een paar drukke dagen vol gezelligheid, etentjes of familiebezoek — dat je ineens leeg bent? Niet omdat het niet leuk was, maar omdat je simpelweg geen energie meer hebt. Alsof iemand de stekker eruit heeft getrokken. Dat is wat men een introvert hangover noemt.

Er zijn mensen die niet geboren lijken om te leven, maar om te schitteren — kort, fel, onvergetelijk. Alfonso de Portago was zo iemand. Een man die de elegantie van een aristocraat combineerde met de roekeloosheid van een straatjongen. Zijn leven was een ode aan snelheid, schoonheid en gevaar — en aan een Europa dat nog niet bang was om te dromen.
.jpg)
Je kent het misschien wel: je komt thuis van vakantie, je camera staat vol foto’s, je koffer zit vol souvenirs, maar echt uitgerust voel je je niet. Je hebt veel gezien, maar weinig beleefd. Misschien is het tijd om anders te reizen. Niet verder of sneller, maar dieper.

Van 4 oktober 2025 tot 11 januari 2026 opent het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen) een tentoonstelling die elke kunstliefhebber zal betoveren: Donas, Archipenko & La Section d’Or. Betoverend modernisme. Een ode aan durf, vernieuwing en liefde – verteld door de ogen van de Antwerpse kunstenares Marthe Donas, die ondanks alles haar eigen pad koos.

Vorige maand spraken we over de grote vermogensoverdracht: de miljarden die de komende jaren van de Babyboomers naar hun (klein)kinderen zullen stromen. Maar er is nóg een overdracht gaande, minstens zo belangrijk, al is hij minder tastbaar: de generatieoverdracht van gezondheid. Steeds duidelijker blijkt dat gezondheid, net als vermogen, van generatie op generatie wordt doorgegeven. Niet alleen in ons DNA, maar ook in onze leefstijl, mindset en omgang met ouder worden. De keuzes die één generatie maakt, bepalen mede de vitaliteit van de volgende.

Met We Did OK, Kid levert Sir Anthony Hopkins op 4 november 2025 zijn eerste échte memoires af. Geen gelikte heldenmythe, maar een onverbloemd, soms staccato verteld levensverhaal dat hem voert van de ijzerwinkel van zijn vader in Port Talbot naar de grootste podia en sets ter wereld. Het boek is aangekondigd door uitgever Summit Books (Simon & Schuster) en komt tegelijk als audiobook uit – door Hopkins zelf ingesproken.
.jpg)
Orlando Patterson is 81, Harvard-professor, vader van een tienerdochter en nog altijd volop aan het werk. Hij doceert, schrijft boeken en fietst dagelijks naar zijn universiteit. “Hoe meer ik werk, hoe beter ik me voel,” zegt hij. “Het geeft mijn leven betekenis.” Patterson is geen uitzondering. Steeds meer mensen van zijn generatie blijven vitaal, nieuwsgierig en maatschappelijk actief — zelfs tot ver voorbij hun tachtigste. Wat vroeger een uitzonderlijk verhaal was, lijkt nu steeds vaker de nieuwe norm. De vraag is dus gerechtvaardigd: is 80 het nieuwe 60?

De digitale wereld maakt het leven een stuk makkelijker. Je appt met je kleinkinderen, betaalt je rekeningen vanuit je luie stoel, bestelt iets bij je favoriete winkel of leest het nieuws met één klik. Maar dat gemak heeft ook een keerzijde: cybercriminelen worden steeds slimmer en proberen op allerlei manieren persoonlijke gegevens te stelen.

Misschien ben je er al wel mee bezig: wat gebeurt er met mijn nalatenschap als ik er niet meer ben? Het is fijn als je daar zelf vast een beslissing over kan maken, zodat je kan nalaten op een manier die bij jou past. Het lijkt vanzelfsprekend dat alles naar nabestaanden gaat, maar wist je dat je ook op andere manieren impact kan maken met je erfenis?

Hoewel drop oorspronkelijk uit Italië komt, de zoethoutwortel waar het allemaal mee begon groeit vooral in Zuid-Europa, vond het zijn thuis hier, tussen de klei en de koffie. Vanaf de negentiende eeuw begonnen apothekers en banketbakkers te experimenteren met het extract van de Glycyrrhiza glabra, de dropwortel.

We kennen het allemaal: een verkeerde draai, iets te enthousiast bukken en ineens schiet het in uw rug. Vaak komt zo’n plotselinge pijn niet zomaar uit het niets, maar door stijfheid in de bovenrug en schouders. Gelukkig kun je daar zelf veel aan doen. Deze korte, doeltreffende workout van 20 minuten houdt jouw lichaam soepel en helpt rugklachten voorkomen.

Er is iets bijzonders aan reizen per trein. Het ritme, het uitzicht dat langzaam verandert, het gemak van opstappen in het hart van een stad en uitstappen in het hart van de volgende. En wat is er mooier dan Europa’s noordelijke hoofdsteden — koel, designgericht en omringd door water en natuur — te ontdekken per trein?

Steeds meer mensen gebruiken AI-chatbots voor gezondheidsvragen. Zo geeft een Australisch onderzoek aan dat ongeveer 1 op 10 mensen in het eerste halfjaar van 2024 al een gezondheidsvraag stelde aan ChatGPT. Dat roept de vraag op: hoe slim is het om “Dr. ChatGPT” om medisch advies te vragen? Wat zijn de voordelen, wat de gevaren — en hoe kun je het veilig doen? Hier volgen vijf concrete tips, met onderbouwing door recent onderzoek.

Na een leven vol ritme, verantwoordelijkheid en rollen komt er plots ruimte. Geen agenda vol vergaderingen meer, geen wekker die elke dag dicteert. En hoewel dat voor velen als vrijheid voelt, blijkt het voor anderen juist een lastige overgang. Uit onderzoek van het SCP blijkt dat meer dan de helft van de mensen moeite heeft om hun dagen opnieuw vorm te geven in de eerste jaren van hun pensioen.

Na klassiekers als The Hurt Locker en Zero Dark Thirty is regisseur Kathryn Bigelow terug met een nieuwe, zenuwslopende politieke thriller: A House of Dynamite. Sinds oktober 2025 is de film te zien op Netflix – en hij laat niemand onberoerd. Wat begint als een race tegen de klok, eindigt als een confronterende reflectie op macht, verantwoordelijkheid en de kwetsbaarheid van onze wereld.

Van 20 september 2025 tot 18 januari 2026 presenteert Museum Voorlinden de solotentoonstelling Mindstudy van de Nederlandse kunstenaar Mark Manders. De tentoonstelling is een zeldzame kans om in één ruimte door de stille, gelaagde wereld van Manders te dwalen — een universum waarin tijd lijkt stil te staan, woorden tot objecten worden en het menselijke bewustzijn tastbaar wordt gemaakt.

Miriam (67) en Peter Bruls (69) kamperen al hun hele leven, maar sinds hun pensioen hebben ze er hun werk van gemaakt. Proudies spreekt met dit actieve koppel, dat als reisbegeleiders samen hun pensioen een avontuurlijke invulling geeft. We praten over de mooiste reizen, de uitdagingen én de stereotypen over het pensioen. Miriam: “Ik heb eigenlijk het gevoel dat ik nu een leuker leven heb dan toen ik werkte. Soms denk ik: ‘Dit had ik in mijn werkzame leven moeten doen, dan had ik een veel leuker leven gehad.’” Lees alles over hun avonturen in dit artikel.

Wie zegt dat ondernemerschap alleen is weggelegd voor dertigers in hoodies? Steeds meer mensen tussen de 70 en 79 jaar beginnen opnieuw — met een bedrijf, een idee of een missie die ze nooit eerder de kans gaven om te bloeien. In The Wall Street Journal beschrijft journalist Clare Ansberry deze nieuwe golf van “septuagenarian entrepreneurs”: vitale 70-plussers die hun ervaring, netwerk en levenswijsheid inzetten om iets nieuws te bouwen.

De klok is verzet en de donkere maanden zijn officieel aangebroken. Tijd voor gezellige lichtjes en fijne weekendjes weg die deze periode meteen een stuk vrolijker maken. In de komende maanden zijn er namelijk verschillende prachtige lichtfestivals op leuke plekken door het hele land, die je zeker niet wilt missen. Proudies zet de mooiste lichtfestivals op een rij.

Een liefdesrelatie is geen rechte lijn. Het beweegt, verandert en groeit, net als de mensen die erin zitten. Toch volgen de meeste relaties, bewust of onbewust, een herkenbaar patroon. Psychologen spreken vaak over vijf fasen van een relatie. Elke fase brengt zijn eigen emoties, uitdagingen en kansen met zich mee. Herken jij deze fases?

Het was geen stormachtige nacht, zoals de cliché’s van het gotische genre ons willen doen geloven. Het was erger dan dat: een zomer die geen zomer was. In 1816 lag Europa onder een sluier van as en kou. Een jaar eerder was de Indonesische vulkaan Tambora uitgebarsten — de zwaarste eruptie in eeuwen — en het stof dat de lucht verduisterde, verdoemde de wereld tot een “jaar zonder zomer.”

De alom bekende grens van 10.000 stappen per dag blijkt misschien minder hard dan gedacht. Een nieuwe studie van onderzoekers van Harvard en Mass General Brigham, gepubliceerd in het British Journal of Sports Medicine, laat zien dat slechts 4.000 stappen op één of twee dagen per week al een meetbaar verschil kunnen maken in de gezondheid van oudere vrouwen.