Wanneer het leven hectisch voelt of wanneer zorgen zich opstapelen, kan één eenvoudige vraag een verrassend krachtig effect hebben: “Welke drie goede dingen kan ik, op dit moment, noemen in mijn leven?” Voor velen is dankbaarheid iets alledaags; een warm gevoel wanneer u iemand bedankt, of een glimlach bij een klein gebaar. Maar onderzoek laat zien dat dankbaarheid veel meer is dan een prettige gedachte. Het is een mentale spier die, wanneer we haar regelmatig trainen, onze gezondheid, relaties en levensvreugde versterkt.

Schrijver Nancy Davis Kho ontdekte dit zelf toen zij rond haar vijftigste besloot om één jaar lang elke week een dankbaarheidbrief te sturen naar iemand die haar leven had beïnvloed. Het leek een vriendelijk project, niet iets dat haar leven zou veranderen. Maar gaandeweg merkte ze dat het schrijven van die brieven haar blik naar het positieve verschoof.
Door actief stil te staan bij wie haar had geholpen, geïnspireerd of gesteund, trainde ze haar brein om positieve herinneringen makkelijker op te roepen dan negatieve. Neurowetenschappers noemen dit positive recall bias: het vermogen om sneller het goede te zien dan het moeilijke.
Dat is, zeker in een latere levensfase, veel waard. Niet omdat lastige momenten verdwijnen, maar omdat ons brein sterker wordt in het herkennen van wat wél goed gaat. En dat geeft rust, perspectief en veerkracht.
Steeds meer onderzoeken laten zien hoe krachtig dankbaarheid werkt in het dagelijks leven — en niet alleen op emotioneel vlak.
Mensen die bewust stilstaan bij dankbaarheid ervaren minder piekeren voor het slapengaan. Hun brein schakelt sneller over van “zorgen” naar “rust”.
Een oprechte “dank u” vertelt de ander: ik zie u.
Dit bevordert verbondenheid, wederkerigheid en vertrouwen — precies de elementen die relaties verdiepen, ongeacht uw leeftijd.
Het trainen van positieve aandacht beschermt tegen negatieve gedachtenpatronen. Het is alsof u het volume van onrust lager zet en dat van innerlijke rust hoger.
Een recente studie onder bijna 50.000 oudere vrouwen (gemiddelde leeftijd: 79 jaar) toonde iets opvallends aan:
De meest dankbare deelnemers hadden 9% minder kans op sterfte door alle oorzaken, vooral op het gebied van hart- en vaatziekten.
Dankbaarheid lijkt daarmee niet alleen een gevoel, maar ook een gezondheidsbehartiger.
Hoe brengt u dit in de praktijk — zonder dat het voelt als een opdracht of verplichting?
Een brief hoeft niet lang te zijn. Begin met:
Brieven “vinden, herinneren en verbinden”, zoals dankbaarheidstheorie het omschrijft. Ze versterken relaties op een manier die tijdloos is.
Noteer elke avond drie kleine dingen van de dag die goed voelden.
Een warm gesprek. Een zonnige wandeling. De geur van koffie in de ochtend. Groot of klein: alles telt.
Bespreek elke avond één moment van dankbaarheid. Alleen of met iemand anders. Het werkt aanstekelijk.
Schrijf korte briefjes en verzamel ze. In een moeilijk moment kunt u er eentje uithalen. Vaak is dat precies wat nodig is.
Wanneer het leven even zwaar voelt:
“Wat zijn drie goede dingen in mijn leven die ik nu kan noemen?”
Deze simpele vraag brengt u onmiddellijk terug naar het hier en nu — naar wat stevig en goed is.
Dankbaarheid verlengt niet alleen onze levensduur, maar vooral onze levensdiepte.
Het helpt ons om stil te staan bij wat waardevol is, om liefde en aandacht bewuster te delen, en om elke dag te zien als een kans om schoonheid op te merken — zelfs in het kleine.
En uiteindelijk is dat misschien wel de grootste winst:
Niet alleen langer leven, maar rijker leven.
De bron van het artikel is:
Kho, Nancy Davis. (2022). Gratitude Adds More Than Years: How an age-old practice rewires our brains to favor good memories over bad. Gepubliceerd door het Stanford Center on Longevity. Verkregen via: https://longevity.stanford.edu/gratitude-adds-more-than-years/