Toen David Szalay maandagavond het podium betrad in Londen om de Booker Prize 2025 in ontvangst te nemen, leek hij bijna verbaasd over de erkenning. Zijn roman Flesh, een ingetogen en genadeloos onderzoek naar het lichaam als plek van herinnering, klasse en verlangen, had wekenlang onder de radar van het bredere publiek gedoken — stil, compact, en zonder opsmuk. En toch: het is precies dat zwijgende gewicht, die terughoudendheid, die Flesh tot een uitzonderlijk werk maakt.
.png)
“Een buitengewoon, uniek boek,” noemde juryvoorzitter Roddy Doyle het. “Donker in vele opzichten, maar een genot om te lezen.”
Dat “donkere” is niet duister om het duister, maar eerder existentieel. Szalay, van Hongaars-Britse afkomst, schrijft over het lichaam zoals anderen over landschappen schrijven: als iets dat verandert met de seizoenen van het leven. De roman volgt István, een jonge Hongaar die met zijn moeder verhuist naar een appartementencomplex in de nasleep van de Sovjet-tijd. Van daaruit ontvouwt zich een leven dat zich verplaatst tussen de periferie van Boedapest en de anonimiteit van Londen.
De hoofdstukken zijn losjes verbonden, als fragmenten van een herinnering die niet volledig wil samenkomen. István doorloopt militaire dienst, werkt later als chauffeur voor de Londense elite, leeft half in observatie van de wereld — half in zijn eigen lichaam. Szalay’s proza, spaarzaam en onopgesmukt, reduceert emotie tot fysieke reacties: een trilling in de hand, een stilte na een blik. Dialogen bestaan soms uit slechts “okay” of “yeah.” En toch zegt elke zin meer dan wat er staat.
In een interview met The Booker Prizes zei Szalay:
“Ik wilde schrijven over wat het is om een levend lichaam te zijn in de wereld. Niet over identiteit of politiek, maar over vlees — letterlijk en figuurlijk.”
Dat idee, dat de ervaring van mens-zijn uiteindelijk neerkomt op lichamelijkheid, is de ruggengraat van het boek. Flesh verzet zich tegen de neiging van de moderne roman om alles te verklaren. In plaats daarvan observeert het: hoe macht en klasse zich manifesteren in gebaren, in aanraking, in eten, in schaamte.
Szalay heeft altijd geschreven op het snijvlak van observatie en vervreemding. Zijn eerdere werk, zoals All That Man Is (shortlist Booker 2016), onderzocht de Europese man in transit — altijd onderweg, altijd tussen werelden in. Flesh keert dat perspectief naar binnen. Het is niet langer de beweging die telt, maar het stilvallen: het moment waarop het lichaam weigert zich nog langer te verplaatsen.
De roman vraagt geduld van zijn lezer. Er is geen plot in klassieke zin, nauwelijks catharsis. In plaats daarvan ontvouwt zich een reeks sensaties — de geur van wasmiddel, de kleur van een muur, de contour van een hand — die samen een diep menselijke melodie vormen. De kracht van Flesh ligt in wat het niet zegt: in het onvermogen van woorden om het fysieke te omvatten.
De Booker-jury prees de roman om zijn “gedurfde eenvoud”. Maar eenvoud is hier misleidend. Szalay’s zinnen lijken kaal, maar zijn zorgvuldig gekalibreerd. Elk ritme, elke herhaling, is een echo van het onzegbare.
Zoals een recensent van de Financial Times schreef:
“Szalay schrijft niet over lichamen, hij schrijft als een lichaam.”
Met Flesh bewijst Szalay dat grote literatuur niet altijd schreeuwt — soms ademt ze.
En in een tijd waarin de wereld zich voortdurend digitaliseert, is het misschien precies dat: de herinnering aan het vlees, aan het zintuiglijke, aan de tastbaarheid van mens-zijn — wat we het meest dreigen te verliezen.
