Stel je voor: je wordt gebeld door je bank. Althans, zo lijkt het. Het nummer klopt, de stem klinkt betrouwbaar, en voor je het weet heb je al je spaargeld overgemaakt naar een “veilige” rekening. Pas later dringt door dat het geld weg is.
Dit scenario is geen uitzondering meer. In 2024 waren 2,4 miljoen Nederlanders slachtoffer van online criminaliteit – van phishing tot nep-webshops. Onder 60-plussers gaat het om ongeveer één op de tien. De Fraudehelpdesk meldde zelfs een stijging van bijna 50% in meldingen in de eerste helft van 2025.
Waar criminaliteit vroeger zichtbaar was, een opengebroken deur, een verdwenen fiets, gebeurt het nu via schermen. Een appje van een zogenaamd kind in nood. Een mail van een pakketdienst met een betaalverzoek. Een telefoontje van iemand die zich voordoet als medewerker van Microsoft of de bank.
De trucs verschillen, maar ze spelen allemaal in op hetzelfde: je vertrouwen en je reflex om snel te handelen.
Je doet steeds meer digitaal: bankieren, reizen boeken, zorgafspraken regelen, contact houden met je familie. Precies daar maken criminelen misbruik van. Met nieuwe technologieën – denk aan AI-stemmen die klinken als je kleinkind – wordt het onderscheid tussen echt en nep steeds lastiger.
Daarom is digitale veiligheid geen technisch onderwerp meer, maar een kwestie van dagelijks leven. Net zoals je thuis de voordeur op slot doet, is het online slim om vaste gewoontes aan te leren.
Wat je zelf kunt doen
Gelukkig heb je meer invloed dan je denkt. Met een paar simpele routines maak je het criminelen al veel moeilijker:
Veel mensen zeggen achteraf: “Ik dacht dat ik slimmer was.” Maar daar gaat het niet om. Iedereen kan op een kwetsbaar moment worden geraakt. Wat het extra lastig maakt, is dat de gevolgen vaak verder gaan dan het geld: je kunt vertrouwen verliezen in digitaal contact, of zelfs in je eigen gevoel.
Daarom is het zo belangrijk om ervaringen te delen – met je partner, kinderen of vrienden. Door erover te praten, word je samen weerbaar
Digitale veiligheid draait niet om wantrouwen, maar om routine. Met vaste gewoontes houd je controle over je online leven en blijf je vrij om alle voordelen van het digitale tijdperk te benutten.
Daarbij kan technologie helpen: van veilige wachtwoordmanagers tot bescherming tegen phishing en virussen. Cybersecuritybedrijven zoals Kaspersky ontwikkelen oplossingen die je digitale voordeur stevig op slot houden. Maar de eerste stap zet je zelf: alert blijven, en simpele gewoontes inbouwen.
Want net zoals je thuis de sleutel niet in de voordeur laat zitten, gun je jezelf ook online de zekerheid van een goed gesloten slot.