Hij wil alleen maar surfen. Simpel zat. Maar in The Surfer verandert die eenvoudige wens van Nicolas Cage al snel in een zinderende nachtmerrie, ergens aan de Zuidwest-Australische kust. Cage – hier enkel ‘de surfer’ genoemd – keert terug naar de baai uit zijn jeugd om een huis te kopen en herinneringen op te halen. Maar nostalgie botst op realiteit, wanneer een lokale bende macho-surfers hem van het strand verjaagt. Wat volgt is honderd minuten lang Cage in full meltdown-modus: zwetend, hallucinerend, vernederd. En onvergetelijk.
.png)
De film opent als een zomerse droom, met zonovergoten beelden van de oceaan. Maar onder die glinstering broeit iets. De zogeheten Lunar Bay Boys, onder leiding van de charismatisch en gevaarlijk glimlachende Scally (Julian McMahon), beschouwen het strand als hun territorium. “You can’t surf if you don’t suffer,” is hun credo. En lijden zal Cage. Zijn surfboard wordt gestolen, zijn auto vernield, zijn lichaam en geest gebroken. Vanuit zijn parkeerplek bij de duinen glijdt hij langzaam weg in waanzin – of misschien was hij daar al.
Regisseur Lorcan Finnegan (bekend van Vivarium) laat zich inspireren door cultklassiekers als The Swimmer en seventies paranoiafilms. De grens tussen realiteit en hallucinatie vervaagt. Cage krijgt te maken met flashbacks, dubbelgangers en – als bizarre kers op de taart – een dode rat die een cruciale scène siert. Surfen wordt zo niet alleen een fysieke daad, maar een existentiële missie: een gevecht tegen uitsluiting, herinnering en vervreemding.
The Surfer is een film over giftige mannelijkheid en nostalgisch zelfbedrog, maar bovenal over Cage zelf. Zijn optreden is een fysieke uitputtingsslag, waarbij hij emotionele vernedering omzet in groteske expressie. Van klamme vertwijfeling tot theatrale razernij: Cage bewijst opnieuw dat niemand zo overtuigend uit elkaar kan vallen als hij.
Finnegan filmt het geheel strak en met een prettig rammelende B-filmenergie. Het scenario, van Thomas Martin, werd geboren uit een ontmoeting op een filmfestival en is losjes gebaseerd op waargebeurde verhalen van territoriale surfclans. De link met hedendaagse ‘manosphere’-figuren als Joe Rogan of Jordan Peterson ligt niet ver weg: de film schetst een wereld waarin mannelijkheid wordt verkocht als identiteitspakketje – met spierballen, groepsdruk en ayahuasca.
Maar waar The Surfer de ene kijker meesleurt in zijn koortsige trip, zal een ander zich afvragen of deze cultklassieker-in-wording niet beter als korte film had gewerkt. Hoe dan ook: wie Cage wil zien stikken in de Australische zon, hallucinerend over surfplanken en vaderschappen, zit hier goed. Mits tegen een stootje bestand.
