Er zijn tijden waarop de lucht zwaar lijkt te hangen en momenteel leven we in zo’n tijdperk. Ik schreef al eerder over leven ‘tussen vrees en hoop’ en de voorbereidingen die we thuis zouden moeten treffen om de eerste dagen na een aanslag te kunnen overleven. Dat is praktisch en geeft misschien wat rust in het hoofd. Maar wat doe je met de aanhoudende onverdraaglijke nieuwsberichten? Of het nu gaat over oorlog, honger, genocide, milieu, verkrachting, moord, de productie van plastic. Het gaat maar door.
Ik zou aan NPO Radio1 dringend een oproep willen doen -toeschreeuwen - om al de ellende die we ieder half uur in het nieuws voorgeschoteld krijgen, te gaan aanvullen met minimaal één positief nieuwsbericht. Eén bericht waarvan mensen blij worden, het gevoel krijgen dat er toch nog wat goeds gebeurt. Dat bewijst dat er goede, kundige, vakbekwame en gewoon lieve mensen zijn die iets prachtigs doen. Een bericht dat hoop geeft.
Bange dagen, noemen we ze. En ze zijn er altijd geweest. Ik weet dat mijn ouders spraken over ‘het gele gevaar’, en ‘het rode gevaar’’, de eeuwigdurende gruwelijke oorlog van de VS in Vietn Nam. We protesteerden ons suf en John Lennon en Bob Dylan waren ons voorbeeld. Maar voor mij was het toch ver van mijn bed. Die landen zeiden me toen niks, waren aan de andere kant van de wereld en ik moest gewoon mijn opleiding afmaken anders was er thuis stront aan de knikker. Dat was wel dichtbij!
Inmiddels is dat anders. Internet, nieuwsgaring en vliegvakanties hebben onze betrokkenheid bij alle continenten enorm vergroot. Er is bijna geen plek meer op de wereld waar je niet naartoe kunt, en zelfs daar zijn al toeristen of reizigers zo je wilt, geweest. En daarom lijkt al het onrecht in die landen tegenwoordig zo dichtbij: je bent er zelf geweest of anders wel een bekende.
Wat nou zo opvallend is, is hoe de mens door de eeuwen heen telkens weer hetzelfde redmiddel vindt: hoop. Niet het goedkope optimisme van “het komt vast wel goed”, maar die stille, vasthoudende innerlijke kracht die zegt: “ook dit gaat voorbij,”, en “ik ben sterker dan dit.”
Hoop is geen zwaktebod. Het is geen blinddoekje tegen te veel pijn. Het is de bereidheid om een sprankje licht te zoeken terwijl het donker is. Hoop geeft ons de moed om ’s morgens op te staan, zelfs als we niet weten waarvoor. Het is de brandstof waarmee ziekenhuizen blijven draaien, leerkrachten blijven lesgeven en buren bij elkaar aankloppen. Het is de stille kracht in elke nieuwe lente, als de winter eindeloos leek.
Misschien schuilt de kern van hoop wel in het besef dat we het niet alleen hoeven te dragen. Zodra één iemand een kaarsje aansteekt, wordt de duisternis al minder groot. Juist in de donkerste uren wordt het kleinste licht zichtbaar. En vaak blijkt dat anderen hun eigen vlammetje nog hadden, klein, maar niet gedoofd. Samen lichten ze een ruimte op die niemand alleenalléén had kunnen verlichten. Zo wordt hoop gedeeld en verstevigd.
Hoop betekent ook niet dat we onze zorgen moeten bagatelliseren. Het vraagt juist dat we ze erkennen, dat we hardop durven zeggen: dit is zwaar. Maar tegelijkertijd fluistert hoop dat het leven groter is dan de crisis van dit moment.
Wie terugkijkt, ziet dat hoop telkens weer gelijk kreeg. Oorlogen eindigden, ziektes werden overwonnen, nieuwe generaties bouwden verder. En telkens stonden er mensen op die weigerden te geloven dat dit het einde was.
Dus laten we die hoop blijven zoeken, koesteren en delen. Niet omdat we de angst daarmee ontkennen, maar omdat we weten dat zij niet het laatste woord heeft.
Simone Sevink
Augustus 2025
Meer lezen van Simone Sevink?
