Optimisme is meer dan alleen “het glas halfvol zien”. Het is een manier van denken waarbij je er in de basis vanuit gaat dat goede dingen waarschijnlijk zullen gebeuren. En dat is niet zomaar een leuk karaktertrekje – het is één van de sterkste psychologische voorspellers van een gezond, lang en vitaal leven.
Mensen met een optimistische blik voelen zich niet alleen beter, ze leven gemiddeld langer, herstellen sneller van tegenslagen en gaan veerkrachtiger om met de uitdagingen van het ouder worden.
Onderzoekers van de Boston University School of Medicine volgden jarenlang duizenden mannen en vrouwen. Hun conclusie: mensen met de hoogste mate van optimisme hadden 11 tot 15% meer kans om ouder dan 85 te worden. En dat bleef zo, zelfs wanneer er rekening werd gehouden met factoren als depressie, inkomen, chronische ziekten en leefstijl.
Een ander groot onderzoek, gepubliceerd in de Journal of the American Geriatrics Society, keek naar meer dan 150.000 oudere volwassenen. De onderzoekers ontdekten dat optimisme sterk samenhing met fysieke kenmerken van gezond ouder worden, zoals een stevige handdruk en het sneller uit een stoel opstaan. Dat zijn niet alleen krachtmetingen – het zijn belangrijke indicatoren van zelfstandigheid. Ook hier gold: het effect van optimisme bleef overeind, zelfs wanneer men rekening hield met iemands medische geschiedenis, sociale contacten en stemming.
Kort gezegd: optimisten leven niet alleen langer, ze leven beter.
Optimisme beïnvloedt hoe je lichaam en geest omgaan met stress. Wanneer je verwacht dat dingen goed zullen aflopen, reageert je lichaam minder heftig op stressprikkels en herstel je sneller. Bovendien helpt optimisme je om gezondere keuzes te maken, omdat je gelooft dat je inspanningen zin hebben – of dat nu gaat om bewegen, gezond eten of nieuwe dingen leren.
Goed nieuws: optimisme is geen vaststaand gegeven. Je kunt je brein trainen om optimistischer te denken. Eén van de meest effectieve methoden komt uit de positieve psychologie en wordt ondersteund door neurowetenschappelijk onderzoek: visualisatie.
Zo werkt het:
Door herhaaldelijk positieve toekomstbeelden op te roepen, versterk je de neurale verbindingen die optimistisch denken ondersteunen. Je brein leert als het ware dat “het goede” een logische uitkomst is.
Het ontwikkelen van een optimistische mindset hoeft geen radicale ommezwaai te zijn. Begin met kleine, haalbare gewoonten:
Optimisme is geen naïeve ontkenning van problemen. Het is de bewuste keuze om je aandacht te richten op wat mogelijk is, en de overtuiging dat je invloed hebt op hoe je met uitdagingen omgaat.
Optimisme is een krachtig hulpmiddel voor een langer en vitaler leven. Met een paar minuten per dag kun je je brein trainen om de toekomst positiever te zien – en daar pluk je de vruchten van, niet alleen in jaren, maar vooral in kwaliteit van leven.