Als je aan landen denkt, zie je waarschijnlijk uitgestrekte gebieden voor je: Frankrijk met zijn wijnvelden, Italië met zijn glooiende heuvels of de weidse vlaktes van Canada. Maar wist je dat één van de kleinste landen ter wereld midden in Rome ligt? Het Vaticaan, niet groter dan een stadswijk, wordt officieel beschouwd als een onafhankelijk land. Hoe zit dat precies?
Het Vaticaanstad, officieel de Stato della Città del Vaticano, is maar 44 hectare groot. Dat is kleiner dan Central Park in New York! Toch heeft het alles wat een land officieel maakt:
Zo voldoet het Vaticaan aan de internationale criteria om als staat erkend te worden.
De oorsprong van het Vaticaan gaat terug tot de oudheid. De apostel Petrus, één van de eerste volgelingen van Jezus, zou begraven liggen op de plek waar nu de Sint-Pietersbasiliek staat. Door de eeuwen heen groeide dit gebied uit tot hét centrum van de katholieke kerk.
Tot de 19e eeuw bezaten de pausen grote stukken land in Italië, de zogenaamde Kerkelijke Staat. Toen Italië in 1870 werd verenigd, verloor de paus die gebieden. Er ontstond een conflict: waar had de paus nog recht op?
Pas in 1929 kwam er duidelijkheid. Met de Lateraanse Verdragen werd vastgelegd dat het Vaticaan een zelfstandige staat werd, los van Italië. Zo kreeg de paus onafhankelijkheid én veiligheid.
Het Vaticaan is niet zomaar een staat: het is het spirituele en administratieve centrum van de rooms-katholieke kerk, die wereldwijd meer dan een miljard gelovigen telt. Onafhankelijkheid zorgt ervoor dat de paus en de kerk hun werk kunnen doen zonder inmenging van een nationale regering.
Daarom heeft het Vaticaan ook veel van de dingen die je bij een gewoon land verwacht:
En als je er ooit bent geweest, weet je dat zelfs de munten uniek zijn: de euro’s dragen het gezicht van de paus.
Toch is het Vaticaan allesbehalve een gewoon land. Er wonen slechts zo’n 800 mensen, voornamelijk geestelijken en medewerkers van de kerk. Er worden geen kinderen geboren en je kunt er geen staatsburger worden door geboorte of afkomst. Staatsburgerschap hangt helemaal samen met je functie. Zodra je die verliest of ergens anders gaat werken, vervalt je paspoort.
Het Vaticaan is dus vooral een religieus centrum dat onafhankelijk opereert, in plaats van een land waar generaties mensen wonen.
Het Vaticaan laat zien dat een land niet groot hoeft te zijn om wereldwijd invloed te hebben. Terwijl andere landen macht uitoefenen via economie of leger, gebruikt het Vaticaan morele en spirituele invloed. Het is een unieke mix van religie, geschiedenis en diplomatie.
Het Vaticaan wordt als land beschouwd omdat het voldoet aan de basisvoorwaarden van een staat én omdat de onafhankelijkheid van de paus historisch noodzakelijk werd gevonden. Het mag dan het kleinste land ter wereld zijn, de invloed van dit miniatuurstaatje reikt veel verder dan zijn muren.
Als je het bezoekt, voelt het niet alleen alsof je een nieuw land binnenstapt, maar ook alsof je een reis maakt door duizenden jaren geschiedenis en geloof.
👉 Ben jij al eens in het Vaticaan geweest? Of staat het nog op je lijstje?