In de eerste column hebben we stilgestaan bij de zelf gecreëerde ik — dat zelfgecreëerde ego, opgebouwd uit overtuigingen, verhalen en verwachtingen. Het is de rol die we spelen in de wereld, het masker dat we dragen om te voldoen aan wat we denken dat anderen van ons verwachten. Maar wat gebeurt er als we de lagen van dat ego beginnen los te laten? Wat gebeurt er als we stoppen met het identificeren van onszelf met dat tijdelijke, voorwaardelijke "ik"?
afbeelding door Erik Voncken
De bevrijding ligt in de bewustwording. Zodra we doorzien dat het ego slechts een construct is, begint de druk van het leven langzaam af te nemen. We hoeven niet meer te strijden om een identiteit vast te houden, niet meer te vechten om onszelf te bewijzen of te voldoen aan externe verwachtingen. We zien dat de verhalen die we onszelf vertellen over wie we zijn, niet de waarheid zijn, maar slechts illusies die voorbijgaan.
Dit is niet een onmiddellijk proces, maar een langzaam ontwaken. De realisatie komt vaak niet in één explosieve ingeving, maar in kleine, stille momenten van bewustzijn. Het is een proces van loslaten, loslaten van de noodzaak om iets te zijn, loslaten van de angst om niet goed genoeg te zijn. Het is de bevrijding van het idee dat we iets moeten doen om waardevol te zijn.
In plaats van je te identificeren met wat je hebt bereikt, of wat anderen van je denken, ontdek je dat je waarde niet afhankelijk is van deze tijdelijke constructies. Je begint te beseffen dat het "ware zelf" niet wordt gedefinieerd door prestaties, uiterlijk of externe goedkeuring, maar door de stille aanwezigheid die altijd al aanwezig is, onder al die lagen van gedachten en overtuigingen.
Het klinkt simpel, maar de ervaring van deze bevrijding is diepgaand. Het is een gevoel van ruimte, van ademruimte die je niet had verwacht. Je voelt je niet langer gevangen in de verhalen die je ooit hebt verteld over jezelf. In plaats daarvan is er een ruimte van vrede, van acceptatie, een ruimte waar je gewoon kunt zijn.
Die ruimte is het ware zelf. Het is niet een definitie, een label of een rol die je speelt, maar een pure, onvoorwaardelijke aanwezigheid die gewoon is. Het is het bewustzijn dat altijd al aanwezig was, maar dat we vaak over het hoofd zagen door al die verhalen die we over onszelf vertelden. Het is de ruimte waarin je kunt voelen dat je genoeg bent, precies zoals je bent, zonder de druk om iets te zijn of iets te bereiken.
De uitnodiging is simpel: stop met vechten tegen wie je denkt te moeten zijn. Kijk naar binnen, zie het ego voor wat het is: een tijdelijk construct, niet de essentie van wie je werkelijk bent. En merk dan op wat er overblijft wanneer je stopt met identificeren met die verhalen.
Dit proces van loslaten kan vooral in de derde en vierde levensfase krachtig zijn. Het is een tijd waarin we vaak terugkijken op een leven van prestaties, rollen en verhalen. En wanneer we beginnen te doorzien dat we niet het verhaal zijn dat we onszelf vertellen, ontstaat er ruimte voor iets nieuws. De verhalen vallen weg, en we kunnen gewoon zijn, vrij van de druk om iets te bewijzen.
Het mooie is dat je niet "iets" hoeft te worden om deze bevrijding te ervaren. Het is geen bestemming, maar een proces van doorzien en loslaten. Het ware zelf is altijd al aanwezig, onder al de lagen die we hebben opgebouwd. Het is simpelweg een kwestie van stil worden en aanwezig zijn, het doorzien van de illusie dat we ooit iets anders zouden moeten zijn dan wat we al zijn.
En dat is de bevrijding. De bevrijding is niet iets buiten ons, maar iets wat altijd al binnen in ons aanwezig was. Het is het besef dat de ware vrijheid ligt in het loslaten van de identificatie met het ego. En dit besef brengt een innerlijke rust die niet afhankelijk is van de externe wereld, maar die diep van binnen gevonden wordt.
In de volgende column zal ik hier op ingaan. Op hoe bevrijdend het voelt als de mind doorzien wordt.
Lees ook de eerste column over dit onderwerp “De zelf gecreëerde ik en de zoektocht naar het ware zelf”
