Wat gebeurt er als we de dingen hun eigen gang laten gaan? Als we ons niet bemoeien, niet herscheppen, maar simpelweg kijken? De Japanse kunstenaar Kishio Suga stelt precies deze vraag in zijn poëtische en verstilde werk. Het Cobra Museum eert deze sleutelfiguur van de Japanse avant-garde met zijn allereerste solotentoonstelling in Nederland: Where Both Sides Meet – een unieke ervaring voor iedereen die verlangt naar rust, reflectie en zintuiglijke verwondering.
.png)
Kishio Suga, Standing, 1969/2023, glas, hout en stenen. Dimensies variabel © de kunstenaar, Mendes Wood DM en BLUM. Foto: Gui Gomes
In een wereld waarin alles sneller, groter en efficiënter lijkt te moeten, kiest Suga juist voor het tegenovergestelde. Zijn installaties bestaan uit hout, steen, touw, glas en metaal – materialen die hij niet bewerkt, maar laat zijn zoals ze zijn. Hij ordent ze, observeert ze, en nodigt ons uit hetzelfde te doen. Want volgens Suga ontstaat betekenis niet uit vorm of functie, maar uit de relatie tussen dingen: tussen steen en lucht, tussen glas en vloer, tussen ons en wat we zien.
Deze bescheiden benadering is diep geworteld in de Japanse filosofie én in Suga’s betrokkenheid bij Mono-ha – een invloedrijke kunstenaarsbeweging uit de jaren zestig en zeventig.
Mono-ha, letterlijk “school van dingen”, ontstond in Tokio als reactie op de politieke spanningen en de razendsnelle industrialisatie van Japan. Jonge kunstenaars – waaronder Suga – keerden zich af van westerse kunstvormen en van het idee dat kunst altijd ‘gemaakt’ of gemanipuleerd moet worden. In plaats daarvan werkten ze met natuurlijke en industriële materialen in hun oorspronkelijke staat. Door deze ‘onbewerkte’ benadering wilden zij opnieuw verbinding maken met de wereld, met de aarde, met het hier en nu.
In deze tentoonstelling krijgt de relatie tussen mens en materiaal een hoofdrol. Er zijn installaties waarin keien losjes rusten op glasplaten, waar planken leunen tegen muren, touwen hangen zonder duidelijk begin of eind. Alles lijkt op het randje van instorten of oplossen – maar dat doet het niet. En juist dat fragiele evenwicht maakt het werk van Suga zo intens.
De titel van de tentoonstelling, Where Both Sides Meet, verwijst naar een gedachte van Suga uit 1976. Hij stelde dat kunst ontstaat op het snijvlak van beweging (de mens) en stilte (de materie). Daar, in dat ogenschijnlijk eenvoudige raakvlak, opent zich ruimte voor iets groters: stilte, aanwezigheid, verwondering.
Suga’s werk is geen spektakel, maar een verstilde uitnodiging. Om opnieuw te kijken. Om te luisteren naar wat geen geluid maakt. Om stil te staan bij wat we meestal over het hoofd zien. Juist in deze tijd, waarin veel verandert en beweegt, is zo’n ervaring van radicale rust en aandacht een zeldzaam geschenk.
Hoewel Kishio Suga relatief onbekend is in Nederland, geniet hij internationaal grote erkenning. Zijn werk werd getoond in gerenommeerde musea zoals het MoMa in New York, het Centre Pompidou in Parijs en op de Biënnale van Venetië. In zijn woonplaats Ito, Japan, blijft hij tot op de dag van vandaag werken aan installaties, wandassemblages en zogenaamde ‘activaties’ – performances waarin hij materialen tot leven brengt door minimale ingrepen.
Met Where Both Sides Meet brengt het Cobra Museum zijn werk nu eindelijk naar Nederland – en hoe. De tentoonstelling biedt een zeldzame kans om kennis te maken met een kunstenaar die niet schreeuwt, maar fluistert. En misschien is dat precies wat we op dit moment nodig hebben.
📍 Cobra Museum voor Moderne Kunst
📅 28 juni t/m 26 oktober 2025
🎟️ Kijk voor openingstijden en tickets op www.cobra-museum.nl
Proudies Tip: Combineer uw bezoek met een lunch of wandeling in het nabijgelegen Amsterdamse Bos. Neem de tijd – net als Suga – om even stil te staan bij de dingen zoals ze zijn.
