In deze decembermaand blikken we terug op de filosofie uit 2023. Het thema van 2023 was "Weerloos en Waardevol," en het draaide om de waarde van vaak ontastbare zaken, zoals de waarde van waarheid, vriendschap en natuur. De Maand van de Filosofie 2023 onderzocht hoe het weerloze en waardevolle zich kan verweren tegen de harde criteria van verdienste, prestige en succes, en vooral hoe deze kwetsbare maar waardevolle aspecten hun waarde terug kunnen krijgen.
.png)
Rondom het gekozen thema werd zoals elk jaar het essay voor de Maand van de Filosofie geschreven en werden er meer dan honderd evenementen georganiseerd, met als hoogtepunten de Nacht van de Filosofie in verschillende steden.
Het essay van dit jaar, getiteld "Wat is de ruimte waard," gaat over hoe de hedendaagse samenleving naar het heelal kijkt en omgaat met ruimtegerelateerde projecten. Het is geschreven door Marjolein van Heemstra, een schrijver, dichter en theatermaker die gefascineerd is door de ruimte en ruimtevaart. Ze benadrukt: "In de ruimte lonkt het nieuwe goud. Planeten zijn nu aan de beurt, waar vroeger verre landschappen werden gekoloniseerd. Miljardairs lanceren raket na raket, er zijn plannen voor mijnbouw op asteroïden en zelfs voor een tankstation op de maan voor reizigers op weg naar Mars." Het essay is te bestellen via deze link.
Wat gebeurde er nog meer dit jaar? De Socratesbeker werd uitgereikt, een prijs voor het meest prikkelende filosofieboek van het voorgaande jaar. Deze eer ging naar Peter Venmans voor "Gastvrijheid," een filosofisch essay over het concept gastvrijheid, de geschiedenis ervan en de toekomst van gastvrijheid. Venmans onderzoekt hoe gastvrijheid in onze dagelijkse interacties aanwezig is, zoals in reizen naar het buitenland, bezoeken aan vrienden en het verwelkomen van nieuwe medewerkers. Hij wijst erop dat, volgens sommigen, de spontane hartelijkheid van gastvrijheid verdrongen is door commerciële berekeningen, zakelijkheid en voorgeschreven gedragscodes, met name door massatoerisme en de opkomst van de hospitality industrie. Het ontvangen van migranten wordt bijvoorbeeld ook beïnvloed door politieke overwegingen in plaats van vrijgevigheid, en dit alles wordt binnen een filosofisch kader geplaatst. Het boek is onder andere te bestellen via deze link.
Wat is eigenlijk het doel van de Maand van de Filosofie? De maand wordt georganiseerd door een stichting met als doel de filosofie in Nederland te bevorderen. Naast het coördineren van de Maand fungeert de stichting als een fonds voor nieuwe (publieks)filosofische initiatieven. Met haar verschillende evenementen draagt de Maand van de Filosofie bij aan het verrijken van het publieke debat en het stimuleren van filosofisch denken, waardoor het een waardevolle bijdrage levert aan het bevorderen van introspectie en begrip binnen de samenleving.
Benieuwd wat het thema van volgend jaar is? Die is al bekend! Het thema is “Chaos”, zie hier een kleine inleiding: “Hoe verhoudt de mens zich tot chaos? Is het een bron voor creativiteit en pluraliteit, of juist een bron van onzekerheid en geweld? Chaos kan voorafgaan aan orde, zoals de oersoep aan de eerste fysische ordening voorafging. Andersom kan een achterhaalde orde ook om chaos vragen.”
Meer weten? Zie de website voor meer informatie.
