Ik vind het altijd heerlijk om door een stad te lopen met een haven en Hoorn heeft er maar liefs zes. Het is dan ook geen wonder dat talloze watersporters hier graag aanmeren. De gunstige ligging aan het water zorgde ervoor dat Hoorn in de Gouden Eeuw opbloeide. En als er een stad is waar de VOC zijn sporen heeft nagelaten, dan is het Hoorn wel. Uit die tijd stamt ook het kunstmatige Oostereiland in 1650 aangelegd met woningen, magazijnen en pakhuizen waaronder ook een voor de Admiraliteit.
In 1814 kreeg het complex een nieuwe bestemming als militaire gevangenis en daarna werd het een 'verbeteringsgesticht' waar onder andere krenten werden gesorteerd. Ditzelfde Oostereiland is inmiddels prachtig gerenoveerd, de gevangenis is omgetoverd tot een museum met ernaast een filmtheater.
De route begint aan de Korenmarkt, vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de jachthaven en het Markermeer. Voor de brug staat de ronde Hoofdtoren, gebouwd in 1464 als verdedigingstoren. Op de kademuur zie je een bronzen standbeeld met de 'scheepsjongens van Bontekoe' uit het gelijknamige boek van Johan Fabricius. Rechts op de hoek zie je eetcafé 't Schippershuis, Pierre Kartner ofwel Vader Abraham schreef in 1974 over dit café het liedje “Het kleine café aan de haven”.
Voorbij de brug is het Museum van de Twintigste Eeuw. De entree is op de voormalige binnenplaats van de gevangenis, de Krententuin genaamd. Alleen de tralies aan de voorkant van het pand herinneren eraan dat het gebouw ooit een gevangenis was. En zoals de naam van het museum al zegt, alle interieurs en voorwerpen zijn uit de periode van 1900 tot 1980: speelgoed, huiskamers, keukeninrichtingen, klaslokaal, kantoorapparatuur tot beeld- en geluidsapparatuur. Het museum schenkt ook veel aandacht aan de bekende winkelketen van Jacob Blokker die in 1896 zijn eerste winkel aan het Breed 22 in Hoorn opende. In 2019 ontving het museum behalve een financiële schenking ook de historische collectie van Blokker, een deel ervan is hier nu tijdelijk te zien.
Op de begane grond van het museum is een winkel en een museumcafé; hier kunnen kinderen ook met lego spelen. De tentoonstelling “Het Hollandse Huishouden' is vol nostalgie, zoals de Bruynzeel keuken met Tomado rekken, Brabantia trommels, Mepal bestek, emaille potten en pannen, koffiemolens en nog veel meer. Op de eerste etage is een tiental museumzalen met interieurs uit de vorige eeuw, zoals een klaslokaal met ouderwetse schoolbanken met een inktpot en een griffel, een woonkamer –compleet met potkachel en een harmonium– die mij deed denken aan mijn opa en oma, een keukeninterieur met mattenkloppers, een nagebouwd Blokker-winkeltje, een bakkerswinkeltje, slaapkamers, kinderkamers, talloze ouderwetse telefoons, televisies, radio's, platenspelers, kortom teveel om op te noemen. Het was opvallend hoeveel zestigplussers er waren die genoten van al deze voorwerpen uit de 'goede oude tijd'. Mijn jongste kleinzoon genoot vooral van de zalen met honderden bouwwerken en treinen gemaakt van Lego.
Nog meer nostalgie vind je bij het Centrum Varend Erfgoed, aan het einde van het Oostereiland. Binnen is een maritieme tentoonstelling over de scheepvaart en visserij, buiten liggen prachtige authentieke vissers- en vrachtschepen. Ook is er hier de mogelijkheid om een van die zeilschepen met bemanning te huren.
Weer terug naar de Korenmarkt ging ik samen met mijn twee jongste kleinkinderen nog even nagenieten bij restaurant De Kade en genoten we van het prachtige uitzicht. Het was weer een mooi museumdagje uit.
Museum van de Twintigste Eeuw, Krententuin 25, Hoorn.
Centrum Varend Erfgoed, Schuijteskade 22, Hoorn.
Restaurant De Kade, Korenmarkt 1, Hoorn.
Meer lezen van Ellie? Bekijk dan hier al haar museum tips en leuke columns.
