Waar denk jij aan bij rouw? Misschien denk je aan huilbuien, veel praten of de bekende fases van rouw. Maar de werkelijkheid blijkt vaak anders. Rouw is soms stiller, grilliger of juist overweldigender dan je verwacht. Kan je eigenlijk wel ‘goed’ rouwen? En wat als je merkt dat het niet goed met je gaat?
.png)
Hoe ouder we worden, hoe vaker we helaas te maken krijgen met rouw. Misschien heb je al afscheid moeten nemen van vrienden, familie of andere dierbaren en weet je hoe jij zelf rouwt. Toch kan het bij elk verlies weer anders verlopen. Iedere situatie is anders, net als ieder persoon.
Rouwen kun je niet goed of fout doen. Het is een menselijke reactie op het verliezen van iemand die je dierbaar is. Toch heerst bij rouw het beeld dat het gepaard gaat met heftige emoties. Inmiddels weten we vanuit ervaringen van nabestaanden en wetenschappelijk onderzoek dat ieder rouwproces er juist heel anders uit kan zien.
Zo ervoer Jacques het verlies van hun jongste dochter na een geweldsdelict heel anders dan zijn vrouw Wanda en zijn oudste dochter. “Bij hen kwam direct het verdriet en de wanhoop naar buiten. Hun rouw was heel zichtbaar, heel duidelijk. Bij mij werkte dat anders. Ik ging meteen in de regelstand.” Voor Wanda was deze andere reactie vaak moeilijk. “Ik kon niets meer. Als ik Jacques dan hoorde fluiten bij het werk, was dat bijna niet te verdragen.”
Het ‘oude’ beeld van rouw is dat we het in overzichtelijke fases kunnen verdelen, die we netjes doorlopen. Ze hebben een duidelijk begin en eind. Maar in werkelijkheid verloopt rouw vaak anders en kent het vaak helemaal geen eindpunt. Daarom is er ook een nieuwe manier om naar rouwprocessen te kijken: in plaats van rouwfases, beschrijven we vier rouwtaken. Namelijk:
· Het aanvaarden van het verlies.
· Het voelen van de pijn.
· Het aanpassen aan een leven en een situatie waar de overleden dierbare geen deel meer van uitmaakt.
· Het verlies emotioneel een plek geven en verder leven.
Rouwtaken geven inzicht in waar mensen doorheen kunnen gaan na het verlies van een dierbare. Iedereen op zijn eigen manier, eigen volgorde en eigen tempo.
Wanneer je met iemand anders rouwt, kan het zijn dat dat niet op dezelfde manier gaat. Rouwtaken laten ook zien dat er juist geen vast en voorspelbaar proces te beschrijven is. Ondanks dat Jacques en Wanda anders rouwen, weten ze elkaar vast te houden. “We kunnen voor elkaar niet bepalen wat je voelt, hoe je rouwt, hoe je verder gaat. Door veel te praten en proberen te begrijpen wat een ander voelt, bleef onze liefde overeind.”
Rouwverwerking is een moeilijk proces. Een onverwacht overlijden, bijvoorbeeld door geweld of een ongeluk, kan rouwen nog ingewikkelder maken. Je voelt je misschien heel boos of juist schuldig. Of je hebt moeite om dagelijkse bezigheden weer op te pakken en normaal te functioneren. Dan spreken we van complexe rouw. Hulp en tips kunnen helpen, bijvoorbeeld van een professional of mensen om je heen.
“Van het eerste halfjaar na zijn overlijden herinner ik me alleen nog maar dat ik huilend op de bank lag”, vertelt Nancy. Zij verloor haar man aan een hartstilstand. Toch weet ze heel langzaam terug te keren in het leven, met behulp van een psycholoog en geduldige vrienden die bij haar bleven staan. “Nu kan ik weer zelfstandig functioneren en nadenken. Ondanks dat het nog steeds moeilijk is heb ik het verlies kunnen aanvaarden, met de hulp van goede, lieve mensen. Daar ben ik dankbaar voor.”
Merk je dat jij ook veel moeite hebt met het verlies van een dierbare? Dat je de draad maar niet opgepakt krijgt? Fonds Slachtofferhulp ontwikkelde een rouwmeter die jou inzicht geeft in jouw rouwproces en je kan helpen om te beslissen of je wel of geen professionele hulp kunt gebruiken. De rouwmeter vind je op rouwbehandeling.nl.
Soms helpt het ook om jezelf te verdiepen in rouw. Je kunt andere verhalen lezen op rouwbehandeling.nl voor herkenning en steun. Wil je liever nog meer verdieping? Bestel hier gratis het rouwboekje van Fonds Slachtofferhulp. In het rouwboekje leggen zij alles uit over de rouwtaken en bijvoorbeeld wat je kunt doen als een naaste een dierbare verliest. Zodat jij kunt rouwen op jouw eigen manier.
