Er was een tijd dat muziek tastbaar was. Niet in de zin van digitale downloads of draadloze streams, maar letterlijk: als een zwarte, glimmende schijf in een hoes die je opensloeg, bekeek, rook. En die hoes – dat was niet zomaar een verpakking, het was een portaal. Een uitnodiging tot verwondering, tot interpretatie. Sommige hoezen gaven hints over de muziek binnenin, andere wekten juist nieuwe vragen op. Maar de allerbeste deden iets dat zelfs de muziek niet altijd kon: ze vertelden een verhaal zonder een woord te zeggen. En geen ontwerper begreep dit beter dan Storm Thorgerson.
Als je ooit hebt stilgestaan bij de cover van The Dark Side of the Moon van Pink Floyd – een eenvoudig prisma met een lichtstraal die uiteenvalt in kleuren – dan heb je het werk van Storm Thorgerson gezien. Maar dat was nog maar het begin. Gedurende meer dan vier decennia ontwierp hij met zijn creatieve collectief Hipgnosis honderden albumhoezen voor bands als Led Zeppelin, Genesis, Muse, Peter Gabriel en natuurlijk Pink Floyd.
Storm zag de LP-hoes als een podium voor visuele poëzie. Hij geloofde niet in letterlijke vertalingen van songteksten of albumtitels, maar in het oproepen van een gevoel, een spanning, een verhaal dat zich tussen de regels afspeelde.
Laten we een aantal van zijn beroemdste werken onder de loep nemen – en ontdekken wat ze ons vertellen.
Misschien wel de bekendste albumhoes aller tijden. Een wit licht dat door een prisma schiet en uiteenvalt in het kleurenspectrum. Zo eenvoudig. En toch: het vat perfect de muzikale reis samen die Pink Floyd op dit album maakt – van waanzin en tijd tot hebzucht en verlies. Thorgerson wilde iets "kalm, klinisch, krachtig" maken. En dat werd het. In één oogopslag herkenbaar, overal ter wereld.
Op de voorkant: twee mannen in pakken schudden elkaar de hand – één ervan staat in brand. Gefotografeerd op een studioterrein in Los Angeles, zonder digitale effecten. De boodschap? De façade van beleefdheid terwijl je innerlijk verbrandt. Een metafoor voor emotionele afwezigheid en afstand. Thorgerson zei hierover: "It’s about being present while being absent – and isn’t that the curse of modern relationships?"
Een surrealistisch tafereel met naakte kinderen (in werkelijkheid twee kinderen, veelvuldig gefotografeerd en samengevoegd) die over oranje getinte rotsformaties kruipen. Gefotografeerd bij Giant’s Causeway in Noord-Ierland. Het resultaat is bevreemdend, apocalyptisch, mythologisch. Een visuele droom waar je in verdwaalt.
Vele jaren later bleef Thorgerson werken met dezelfde visuele moed. Op Absolution zien we schaduwen van mensen die uit de lucht lijken te vallen. Of zijn ze juist weggevaagd? Het roept vragen op over oorlog, over verlies, over ontheemding. Precies zoals de muziek van Muse dat ook doet.
Wat Storm Thorgerson onderscheidde van anderen, was zijn koppige vasthouden aan het fysieke. In een tijd waarin fotobewerking steeds digitaler werd, bleef hij werken met echte locaties, echte modellen, echte objecten. Voor de hoes van Pink Floyd’s Animals liet hij een gigantisch opblaasbaar varken boven de Battersea Power Station zweven – totdat het losraakte en over Heathrow Airport dreef.
Zijn aanpak was arbeidsintensief, duur, riskant – maar het resultaat was authentiek. De hoes wás wat hij zag. En wat wij zagen, bleef ons bij.
Waarom spreekt deze tijdloze kunstvorm nog steeds tot de verbeelding?
Wat Thorgerson en zijn tijdgenoten begrepen, is dat muziek niet alleen via je oren binnenkomt. Je beleeft een album. Je ontdekt het. Je raakt gehecht aan wat het representeert. Een sterke hoes draagt bij aan die ervaring.
“I like photographs because they are real,” zei Storm ooit. “But I want them to be unreal.”
Die paradox zit in al zijn werk: het is waar en niet waar tegelijk. Net als muziek.
In een wereld die steeds sneller, platter en visueler wordt, nodigt het werk van Thorgerson ons uit om stil te staan. Te kijken. Te interpreteren. Een LP-hoes is geen reclame, maar een uitnodiging tot verwondering. De verhalen die erin zitten zijn niet altijd letterlijk – maar ze spreken boekdelen.
Dus: haal die oude platen uit de kast. Leg ze op de draaitafel. En staar naar die hoes. Wie weet welk verhaal zich dan ontvouwt.