Socrates: de meest omstreden inwoner van Athene

Socrates is een van de bekendste filosofen uit de oudheid. Geboren in Athene in 469 v.Chr., werd Socrates vooral bekend door zijn Socratische methode van vraag en antwoord, waarbij hij zijn studenten aanmoedigde om hun eigen gedachten en ideeën te onderzoeken. Hoewel hij nooit een boek heeft geschreven, zijn de gesprekken en ideeën van Socrates bewaard gebleven dankzij zijn studenten Plato en Xenophon. De filosoof Socrates is de meest omstreden inwoner van Athene. Sommigen noemen hem een genie, maar de meesten ergeren zich dood aan zijn eeuwige vragen. 40 jaar lang valt Socrates mensen op straat ongevraagd lastig.

Pauline de Bruijn

By 

Pauline de Bruijn

Published 

Mar 22, 2023

 Socrates: de meest omstreden inwoner van Athene

Socrates was de zoon van een beeldhouwer en een vroedvrouw. Hij groeide op in een tijd van politieke onrust in Athene en diende zelf als soldaat in verschillende oorlogen. Hij was echter niet geïnteresseerd in politiek en besteedde zijn tijd liever aan het onderzoeken van filosofische vragen en het spreken met anderen over ideeën.

Socrates staat bekend om zijn nadruk op zelfonderzoek en het kennen van jezelf. Hij geloofde dat wijsheid niet in boeken kon worden gevonden, maar alleen door middel van introspectie en het stellen van vragen. Hij geloofde ook dat de belangrijkste vraag die we onszelf kunnen stellen is "Wat is goed leven?" en dat de zoektocht naar het antwoord op deze vraag de kern van de filosofie is.

Socrates ging vaak de straten van Athene op en had gesprekken met iedereen die bereid was te luisteren. Hij sprak met burgers, politici, handelaars en ambachtslieden, en vroeg hen om hun ideeën over moraliteit, rechtvaardigheid, kennis en andere onderwerpen. Hij stelde vaak vragen die bedoeld waren om zijn gesprekspartner te laten nadenken over zijn of haar eigen opvattingen en aannames.

Hoewel hij erg populair was bij zijn studenten en andere volgelingen, was Socrates niet geliefd bij de autoriteiten van Athene. Zijn Socratische methode van vraag en antwoord werd vaak als uitdagend en provocerend gezien, en hij kreeg steeds meer vijanden onder de politieke en religieuze leiders van de stad.

Socrates was een man van vele gezichten. Sommigen beschouwden hem als een onruststoker, terwijl anderen hem als een wijs man zagen die hen inspireerde om hun eigen denken te onderzoeken. Hoe je hem ook zag, één ding was zeker: hij had een unieke kijk op het leven.

In de jaren die volgden, begon Socrates een reputatie op te bouwen als een van de meest uitdagende en verontrustende denkers van Athene. Hij ging vaak de straten op en sprak met iedereen die bereid was naar hem te luisteren. Soms werden mensen boos op hem omdat hij hun ideeën in twijfel trok, maar anderen werden juist geïnspireerd door zijn onverschrokkenheid en zijn vastberadenheid om de waarheid te vinden.

In 399 v.Chr. werd Socrates beschuldigd van het ondermijnen van de staatsgodsdienst en het corrumperen van de jeugd. Hij werd voor de rechtbank gebracht en veroordeeld tot de dood door vergiftiging. Hoewel hij de kans kreeg om te ontsnappen, weigerde Socrates te vluchten omdat hij geloofde dat de wetten van de stad moesten worden gehoorzaamd, zelfs als hij het niet eens was met de beslissing van de rechtbank.

Op de dag van zijn executie dronk Socrates de gifbeker terwijl zijn vrienden toekeken. Maar zelfs in zijn laatste momenten bleef hij kalm en gecentreerd, en weigerde hij zijn principes op te geven. Zijn dood was een verlies voor de filosofie en de wereld, maar zijn nalatenschap leeft voort in de vele gesprekken en discussies die zijn ideeën nog steeds oproepen.

De dood van Socrates had een diepgaand effect op de filosofie en de westerse cultuur in het algemeen. Zijn student Plato schreef verschillende dialogen waarin Socrates de hoofdrol speelt, en deze dialogen zijn nog steeds een belangrijk onderdeel van de filosofische canon. De nadruk van Socrates op zelfonderzoek en de zoektocht naar waarheid en wijsheid heeft ook grote invloed gehad op latere filosofen.

Vergelijkbare artikelen

google.com, pub-4239257677577939, DIRECT, f08c47fec0942fa0